امید اقتداری
در گستره ای پهناور از تاریخ که آغاز آن بر کسی آشکار نیست گروهی از انسان ها که روحی لطیف و فکری خلاق داشتند در جست و جوی خواهش های فطری و عمیق جان خود، علمی را پی افکندند که هندیان آن را یوگا خواندند. آن ها با راهنمایی و الهام نداهای آسمانی توانستند روش ها و فنونی را برای بر انگیختن نیرو و توانایی های بالقوه و همچنین توسعه حوزه دید و رویت درونی خود طراحی و ابداع کنند.
منظور و مقصود از این فنون، رسیدن و غرقه شدن در عمیق ترین خواسته های اصیل خویش یعنی سرور و آرامش ناب (آناندام)، توسعه دید درونی و امکان مشاهده اشیاء در میدان های مختلف آگاهی یا آگاهی ناب (چیتام) و سرانجام درک حقیقت خویش یا حقیقت ناب (ساتیام) بود.
آن چه در دنیای امروزی بیشتر تحت نام یوگا ارائه می شود مجموعه از حرکات و وضعیت های بدنی است که با هدف سلامت جسمی و روانی، افزایش استقامت و انعطاف بدنی و در مواردی نیز به منظور دستیابی به آرامش، تمرکز، مدیریت تنش و اضطراب و ... انجام می شود. اما هر آن که در این وادی عمیقا ورود کرده باشد دریافته است که یوگا راهی فراسوی حرکات جسمی است. گرچه همین بخش نیز سهم مهمی در این مسیر را به خود اختصاص می دهد اما یوگا یک سبک زندگی است و با این قصد در زندگی روزمره ادغام شده است. یوگا در تمامی جنبه های زندگی یک فرد از جمله جسمانی، حیاتی، ذهنی، احساسی، روانی و معنوی کاربرد دارد.
-min.jpg)
یوگا واژه ای سانسکریت به معنای اتحاد و یکی شدن می باشد. ریشه سانسکریت آن یوج به معنی پیوستن و ملحق شدن است. این اتحاد یا پیوستن از نظر معنوی به اتحاد آگاهی فردی با آگاهی کیهانی یا کل اطلاق می شود. اگر بخواهیم ملموس تر و عملی تر بگوییم یوگا ابزاری برای یکپارچه کردن و متعادل کردن جسم، ذهن و احساسات است. این راه با کار کردن روی جنبه های بیرونی تر و ملموس تر شخصیت، یعنی بدن آغاز می شود. چون بدن برای اکثر انسان ها نقطه شروعی عملی تر و آشناتر به شمار می رود. وقتی تعادل در سط جسم به هم می ریزد اندام ها، عضلات، اعصاب و ... دیگر به صورت هماهنگ عمل نمی کنند که حتی ممکن است به وقوع بیماری منجر شود. یوگا به نحو بی نظیری به عملکرد هماهنگ بخش های مختلف بدن کمک می کند. چنانچه فردی که به تمرین یوگا می پردازد مذکر باشد یوگی و اگر مونث باشد یوگینی نامیده می شود.
در مراحل بعد یوگا از بعد جسمی وارد ابعاد ذهنی و احساسی می شود. افراد زیادی به خاطر تعاملات زندگی امروزی در معرض ترس ها، هیجاات و عوامل استرس زا هستند. یوگا راه درمان به شمار نمی رود اما به یقین روشی اثبات شده برای تطابق با زندگی و مدیریت آن است.
سوامی شیواناندا استاد گرانقدر، یوگا را اینچنین توضیح می دهد: یکپارچگی و هماهنگی میان افکار، احساسات و اعمال یا هم سویی سر، قلب و دست. با تمرین یوگا آگاهی به صورت درونی در این سه بعد گسترده می شود. به تدریج این آگاهی به درک ابعاد لطیف تر وجود منتهی می شود.
حال به بررسی یکی از عمیق ترین تعابیر یوگا یعنی تعریف عارف عالیقدر هند باستان، حکیم اتانجلی می پردازیم. پاتانجلی اولین کسی است که فلسفه، اندیشه و برخی از فنون یوگا را به زبان سانسکریت مدون ساخته است. کتاب او به نام یوگا سوترا برجسته ترین و گرانبهاترین متن یوگیانه به حساب می آید. تحلیل نظر پاتانجلی در مورد یوگا کمک بزرگی است جهت روشن شدن ذهن هر علاقمندی که خواهان درک تجربه یوگا است. او در تعریف یوگا چنین گفته است: یوگاس چیتا وریتی نیرودا.
معنای سوترا (آیه) بالا چنین خواهد بود: یوگا عبارت است از بازداشتن و متوقف ساختن آگاهی از پذیرش قالب های محدود و بسته. تحلیل این سوترا یا آیه خود مقاله ای جداگانه را می طلبد. خوانندگان محترم در صورت تمایل به عمیق تر شدن در این باب می توانند به کتاب راه یوگا و یا رساله پاتانجل از جناب آقای برزو قادری رجوع کنند.
مقوله مهمی که ممکن است خوانندگان و حتی ره جویان یوگا را تا حدودی گیج سازد تفاوت بین چند اصطلاح در سیستم یوگایی است که سعی داریم در این محتوا به بیان تفاوت این تعاریف بپردازیم. این اصطلاحات عبارتند از : روش ها یا سنت های یوگا، مراحل یوگا و سبک های یوگا.
باید دقت شود که در سیستم یوگایی اصطلاحات روش ها (سنت های) یوگایی، مراحل یوگای هشت گانه و سبک های یوگا (عبارت متاخرتر و امروزی) با هم متفاوت هستند. ابتدا با روش های یوگا که حامل مفاهیم اصیلی در این راه هستند آغاز می کنیم.
روش ها یا سنت های یوگایی
سنت های یوگای به طور کلی روش های یوگا عبارتند از هاتا یوگا (تکنیک های فیزیکی یا یوگای جسمی)، جنانا یوگا (طریق معرفت و خرد)، کوندالینی یوگا (بیدار کردن انرژی کندالینی از طریق تمرینات خاص)، مانترا یوگا (ادا کردن و تکرار مانترا)، باکتی یوگا (طریق عشق و سرسپردگی)، راجا یوگا (متمرکز بر ذهن و مراقبه)، کارما یوگا (یوگای عمل و کار) و لایا یوگا (طریق مجذوبیت و یکی شدن با آگاهی برتر).
فرق و سلسله های یوگایی را در قرن حاضر به طور کلی می توان به دو مکتب تقسیم کرد:
-
مکتب شمال 2- مکتب جنوب
مکتب جنوب وابسته به تعالیم و آموزش های عرفا، سادوها، سیداها و یوگی های ساکن در جنوب هند است. مکتب شمال نیز بر اساس تعالیم سری ریشی ها، مونی ها و یوگیان ساکن در کناره های گنگ، نارمادا و هیمالیا است. مشخص ترین نماینده جنوب هند کریشنام آچاریه معلم و استاد دسیکاچار و آینگر بود. تاکید مکتب جنوب هند بر هاتا یوگا و تسلط همه جانبه بر تن به عنوان ارابه روان است.
و اما مکتب شمال بیشتر یوگای مراقبه و بر اساس آموزه های پاتانجلی در یوگا سوترا است. در مکتب شمال سنت ها و سلسه های معنوی بسیاری وجود دارد. یکی از بزرگترین نمایندگان یوگای شمال هند سوامی شیواناندا بودکه مجموعه تعالیم او بخش وسیعی از روش هایی که در بالا ذکر آن ها رفت را در بر می گرفت.
پس از او شاگردانش هر کدام بخشی از این روش ها را اشاعه داده و سنت شمال را هدایت کردند. در اینجا تذکر این نکته لازم به نظر می رسد تمامی این سنت ها یا روش های یوگایی دارای هشت مرحله و مقام هستندکه در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت. اصولا این هشت پله مراحل کلاسیک سیر و سفر یوگیانه هستند. این هشت مرحله به یوگای هشت مرحله ای پاتانجلی نیز شهرت دارند. بنابراین تفاوتی ندارد شما چه مانترا یوگی باشید، چه راجا یوگی باید مودب به آداب آن هشت مرحله باشید. ولی اینکه به یاری کدام فنون این مسیر را طی می کنید متفاوت است. به عنوان مثال اگر شما مانترا یوگی هستید به یاری تاثیرات مانترا به حالات آن هشت مرحله می رسید و اگر هاتا یوگی باشید به یاری فنون تمرینات بدنی، تنفسی و... و اگر لایا یوگی باشید احتمالا به یاری کریاها.
بنابراین هشت مرحله و مقامی که در ادامه معرفی می شود طریق یوگا است و این راه را می توان با وسایل نقلیه متفاوتی پیمود. هر کدام از این وسایل چشم اندازی متفاوت را بر آگاهی سالک می گشاید هر چند که در نهایت راه برای همه یکسان است.
یوگای هشت مرحله ای پاتانجلی
آشتانگا ترکیبی از آشتا به معنی هشت و انگا به معنی مرحله و منزل است. پس آشتانگا یوگا یعنی هشت مرحله به سوی وصال و از آن جا که منزل هشتم همان استغراق و جذبه است لذا می توان هفت منزل را به عنوان مسیر و راه و هشتمین مقام را نتیجه و محصول این سیر و سلوک به حساب آورد. (اصطلاح آشتانگا یوگا به یکی از سبک های مدرن یوگا نیز اطلاق می شود که با این فهوم کاملا متفاوت است و در مقاله ای جذا تحت عنوان آشتانگا یوگا به آن پرداخته ایم). در اینجا به طور خلاصه به معرفی این هشت مرحله که پاتانجلی نیز در یوگا سوترا (29/2) بر می شمرد می پردازیم:
1-یاما 2- نیاما 3- آسانا 4- پرانایاما 5- پراتی آهارا 6- دارانا 7- دیانا و 8-سامادهی
در بررسی و تبیین این هشت مقام می توان مقالات و چه بسا کتب متعددی نوشت اما جهت آشنایی خوانندگان و پرتوجویان گرامی به صورت خلاصه وار به آن ها اشاره می کنیم.
یاما
یاما را معمولا به انضباط شخصی، پرهیزگاری و حتی قوانین زندگی ترجمه کرده اند. یاما شامل پنج قانون بزرگ و عمده می شود که عبارتند از : بی آزاری، راستی و حقیقت گویی، درستکاری، پاکدامنی، نا دلبستگی و جمع نکردن متاع دنیا از روی وابستگی.
نیاما
نیاما را به واجبات، قوانین زیست و تکالیف فردی ترجمه کرده اند. پس از درک و عمل به قوانین یاما که منجر به جمع انرژی متفرق می شود لازم خواهد بود که تکالیف خود را با خود روشن سازیم. قوانین یاما بر اساس عملکرد ما در دنیای اطراف و اطرافیان معنی پیدا می کند اما طی تعالیم نیاما، آگاهی و امواج ذهنی متمرکزتر شده و مستقیما بر نحوه عملکرد یوگی در خلوت خود و انضباط های شخصی متمرکز می شود. نیاما تخصصی تر و فردی تر است. قوانین نیاما بر اساس تعالیم یوگا سوترا عبارتند از : پاکیزگی و طهارت، قناعت و رضا، ریاضت و تزکیه نفس، خودکاوی و مطالعه کتاب زندگی خویش و تسلیم شدن به خداوند.
آسانا
معمولا به وضعیت های تن یا حالات بدنی ترجمه می شود. منظور از اجرای آسانا تسلط بر قوای تن می باشد. تن و ذهن ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر دارند. حرکات غیرارادی و عصبی بدن نشانه احوال ذهنی است. هر قدر قوای ذهن بیشتر متمرکز باشد تن نیز آرام تر و ثابت تر خواهد بود. ولی از آن جا که مهار تن راحت تر و عملی تر است، از طریق مهار بدن به تمرکز و آرامش ذهن اقدام می کنیم. تن ارابه ذهن و وسیله لازم و ضروری برای سلوک فکری است و باید آن را سالم نگه داشت. این بخش از یوگای هشت مرحله ای امروزه در دنیا بیشتر مورد توجه قرار دارد زیرا با توجه به سبک زندگی امروزی برای عموم انسان ها در دسترس تر و عملی تر است. هر یک از وضعیت ها یا حرکات فیزیکی یوگا نیز آسانا نامیده می شود.
امروزه هزاران مرکز یوگا در هر کشوری دایر است که در آن ها افراد به تمرین آساناها مشغولند. آن چه که امروزه به عنوان یوگا شناخته و بیشتر برآن تمرکز می شود همین انجام حرکات جسمانی یوگا یا هاتا یوگا می باشد.
پرانایاما
پرانا یکی از عالی ترین قوای پروردگار در هستی است که مایه حیات وقوام کل موجودات می شود. پرانا در تمام موجودات وجود دارد و ما این انرژی را به طرق گوناگونی دریافت می کنیم. اما مهم ترین راه ارتباط با آن از طریق تنفس است. بنابراین آگاهی از تنفس کلید ورود به این علم خواهد بود. پرانایاما شامل تمرینات تنفسی ویژه ای است که می بایست زیرنظر مربی آگاه و با تجربه انجام شوند.
پراتی آهارا
پراتی آهارا یعنى مرحله کنترل ذهن از خواهش هاى نفسانى و پس کشیدن حواس از بیرون به درون. وقتى شخص قادر به کنترل ذهن خود از خواهش هاى متنوع و گوناگون ارضاء نشدنى شد و ذهن از اضطرابات، کشمکش ها و حرص و ولع ها پاک گردید آنوقت است که ذهن مى تواند سکوى پرشى براى تمرکز عمیق و تعالى روحانى گردد.پراتی آهارا یعنی قدرت جدا شدن ذهنی از محیط اطراف و در مرحلۀ عمیق تر یعنی جدا شدن از درونی ، که شخص به صورت اکتسابی و از طریق مجاری حواس آنرا فراهم آورده که مسلماً مرحلۀ دوّم ، بسیار دشوار امّا شدنی است . آنچه که عموماً در بارۀ پراتی آهارا مورد بحث است بیشتر به مرحلۀ اوّل اشاره دارد که تأکید بر پس کشیدن ذهن از موضوعات حسی دارد.
دارانا
دارانا به معنی تمرکز است و کامیابی در این گام برای رسیدن به شاخه‌ی بعدی؛ یعنی مراقبه، بایسته می‌باشد. بدونِ تمرکز، مراقبه ناشدنی است. فرد ابتدا می‌بایست بر تنِ خویش، پرانا، حواس و ذهن اختیار داشته باشد تا توانِ تمرکز صحیح را به دست بیاورد.
دیانا
دیانا هفتمین مرحله و به معنی مراقبه یا آرامش کامل ذهن و آگاهی فرد از ذهن و جسم است. در این مرحله ذهن از حالت تمرکز فراتر رفته و کاملا رها و آرام است.دیانا کیفیت درونی و حالتی از بودن است که خودبه خود و بدون تلاش حاصل می شود. این تجربه ی فردی در نتیجه تمرینات مستمر مراحل پیشین بدست می آید. دیانا همانند شکوفه ی درخت یوگاست. همانگونه که باغبان برای شکوفایی درخت به سایر موارد مانند خاک، آب، نور لازم، کود و.. می پردازد و در نتیجه در فصل مناسب درخت شکوفه می زند، مدیتیشن یا دیانا هم در نتیجه انجام مستمر مراحل پیشین حاصل می شود.
سامادی یا سامادهی
سامادهی هشتمین مرحله از یوگای هشت گانه پاتانجلی است. سامادهی به معنای اتحاد با منشاء خلقت، آگاهی کل و یا همان خداوند و یک تجربۀ فراآگاهانه است. ذهن مانند نمکی که در آب حل می‌شود یا کافوری که در آتش می‌رود، در ابدیت یا وجود کل ذوب می گردد.
سامادهی نیز کیفیتی از حضور است که روح انسان به روح هستی می پیوندد. در ساماهی فرد بدون تلاش در نتیجه تجربه مراقبه وار زیستن و انجام مستمر مراحل پیشین به این کیفیت می رسد. یوگی با مراقبه های مکرر در می یابد که زیربنای تمامی موجودات و از جمله خود او چیزی جز همان حوزه قدرتمند انرژی و آگاهی نیست. این احساس و درک یگانگی و رویت هستی در کلیت محض همانا والاترین و فرخنده ترین مقام در طریق یوگا است.
سبک ها یا استایل های یوگا
اما منظور از سبک های یوگا چیست؟ سبک یوگا اصطلاحی متاخرتر و بیشتر مرتبط با عصر مدرن یوگاست. اگر تا کنون به باشگاه یا استودیوی یوگا رفته باشید متوجه خواهید شد که هنگام نام نویسی برای شرکت در کلاس یوگ انواعی از سبک ها ممکن است در هر مرکز ارائه شوند و مراکز تخصصی تر ممکن است به ارائه یک سبک واحد بپردازند. اما سبک یوگا یعنی چه؟
وقتی صحبت از تمرینات بدنی یوگا و یا همان هاتا یوگا است سخن از سبک ها به میان می آید. هاتا یوگا یک سیستم نامگذاری جامع برای حرکات فیزیکی و جسمانی یوگا است که سبک های یوگا همگی زیر مجموعه آن محسوب می شوند. هنگامیکه اساتید بزرگ و به نام یوگا در حوزه هاتا یوگا روش یا الگوی خاصی را در نحوه انجام حرکات و تمرین های یوگا در پیش گرفته یا طراحی می کنند یک سبک یوگا ابداع می شود. به عبارت دیگر در آن سبک رد پای آن استاد را می توان مشاهده نمود.
به عنوان مثال پاتابی جویس موسس سبک یوگای آشتانگا که سبکی قدرتی است و نیاز به آمادگی جسمانی و ذهنی بالاتری دارد است. در این سبک تمرین کننده از نظر جسمانی خود را به چالش می کشد.
سبک شیواناندا ریشه در آموزه های استاد شیواناندا دارد و این سبک علاوه بر تمرینات بدنی و فیزیکی مناسب، بر روی ذهن و آرامش درونی نیز تاکید بسیار دارد.
سبک ساتیاناندا تاکید بر انجام آسانا، پرانایاما، مودرا وباندا دارد و به طور کلی این سبک به جریان های انرژی در طراحی و انجام حرکات توجه ویژه ای دارد. همچنین سطح انجام حرکات از روند آهسته تری نسبت به سایر سبک های یوگا برخوردار است.
سبک آیینگر با استفاده از ابزار یوگا به انجام تمرینات آسانا می پردازد که تجربه ای جالب را در درک آسانا برای تمرین کننده رقم می زند.
مثال دیگر بیکرام یوگا یا یوگای داغ است. این روش توسط بیکرام چودوری در دهه 1970 تاسیس شد و در این سبک در یک اتاق گرم و با رطوبت بالا حرکات یوگا به مدت 90 دقیقه انجام می شوند. بیکرام یوگا معملا شامل 26 حرکت است.
به همین ترتیب جزییات پیاده سازی حرکات، الگو و نحوه انجام آسانا هاو تمرکز یا آگاهی در هر سبکی متفاوت بوده اما اصول اولیه تمامی سبک ها منطبق با اصول کلی هاتا یوگا است. حال چه تمرکز شما بر قدرت و استقامت بدنی بدنی باشد و یا جریان انرژی ها، چه حرکات به صورت سیکلی پیوسته از آساناها انجام شود، یا متمرکز بر مراکز انرژی (چاکراها)، با هدف وانهادگی ذهنی و جسمی انجام شود و یا ... در تمامی این حالات از تکنیک های آسانا، پرانایاما و غیره استفاده می شود. تعدادی از سبک های یوگا همانطور که نام آن ها رفت عبارتند از آیینگر، وینیاسا، آشتانگا، ساتیاناندا، شیواناندا، سیکلیک، پاور، اینتگرال، رستوریتیو یا احیاکننده، بیکرام یوگا، یین یوگا و ... .البته امروزه با توجه به تنوع سلایق و تمرکز و توجه بیشتر بر روی بعد فیزیکی یوگا تعداد این سبک ها و تنوعات در حال افزایش است.
.jpg)
چاکراها
مانند هر مقوله دیگری در دنیای یوگا درباره چاکراها نیز دیدگاه های متناقض و حتی گیج کننده زیادی وجود دارد. درست مانند حرکت پرانا که به رغم نادیدنی بودن در بدن جسمانی و آگاهی ذهنی مان احساس می شود، چاکر اها را نیز می توان به عنوان مراکز انرژی در سطحی ظریف تر آگاهی مشاهده کرد. آن ها نمود جسمانی چندان ملموسی ندارند. با این که چاکراها با شبکه اصلی اعصاب در بدن جسمانی مرتبط اند در بعضی مکاتب فکری آن ها به حس هایی مشخص در بدن ربط پیدا می کنند. عموما آن ها به کیفیت های روانی، ذهنی و هیجانات مربوط هستند. این که ارتباط های بیان شده با این نشانه ها چه قدر صحیح و مفید است سوالی لست که در تمرین شخصی به آن بهتر پاسخ داده می شود.
تعریف چاکرا
واژه چاکرا به معنی چرخ یا دایره می باشد اما در مفهوم یوگایی « گرداب» معادل بهتری است. چاکراها گرداب های انرژی پرانیک در نقاط معینی از بدن هستند که توزیع جریان پرانا در کل ساختار انسانی را کنترل می کنند. کانال ها یا مسیرهای ظریف انرژی که پرانا در آن ها جریان پیدا می کند به نادی معروفند. در محل تلاقی این مسیرها چاکراها به وجود می آیند. بنابراین بسته به نوع کانال ها یا مسیرهای انرژی که با هم تلاقی پیدا می کنند چاکراهای زیادی در بدن انرژیایی وجود دارند که به دو دسته چاکراهای اصلی و فرعی تقسیم بندی می شوند. هفت چاکرای اصلی در بدن وجود دارند که در امتداد کانال اصلی سوشومنا (کانال انرژی که در امتداد ستون فقرات از کف لگن شروع و تا بالای سر خاتمه می یابد) قرار گرفته اند. گفته می شود چاکرا ها بخشی از ساز و کار انرژتیک بزرگتر بدن فیزیکی هستند. طبق باور قدما فعال کردن چاکراها به گشایش منبع انرژی ای والاتر وابسته است که از انرژی ای که بدن فیزیکی می تواند تولید کند، برتر است. این امر آگاهی ای ظریف تر و عمیق تر را طلب می کند. در آگاهی طبیعی این انرژی خفته است. وقتی با خودآگاهی بیدار شود در اعماق وجود فرد ارتقاء پیدا می کند و سعادتی پر شور به وجود می آورد. برای وقوع چنین کیفیتی باید در هر کدام از هفت چاکرای اصلی تعادل برقرار باشد که در واقع هر کدام مظهر جنبه مشخصی از وضعیت های جسمانی، روانی و روحی هستند.
چاکرای اول چاکرای مولاداهارا یا چاکرای ریشه
چاکرای ریشه مظهر وضعیت روانی اکنون ما و مرز آگاهی طبیعی از بدن جسمانی و در هم تنیده شدن در شبکه نیروهای زمینی است. چاکرای ریشه با عناصر زمینی و جنبه های استقرار در زندگی و عنصر خاک مرتبط است. نیازهای اولیه زندگی مانند غذا، مسکن و بقا. جایگاه فیزیکی آن منطبق با کف لگن است.
وقتی بی قراریم یا سرسختانه به وضعیتی چسبیده ایم طوری که در مسیر زندگی دچار کمبود تحرک و یا رکود شده ایم این چاکرا در تعادل نیست. اگر مدام حس کنیم مسائل خارج از کنترل ماست یا احساس ناامنی و بی مسئولیتی کنیم یا مدام به دنبال پول باشیم، در هر یک از این وضعیت ها مولادهارا چاکرا از تعادل خارج شده است.
چاکرای دوم سوادهیستانا چاکرا یا چاکرای جنسی
چاکرای دوم یا سوا هیستانا مظهر احساساتی اصیل است در مورد آن چه دوستش داریم و آن چه دوستش نداریم. بیانگر چیزی است که در زندگی مان به آن گرایش داریم و برایش پایداری می کنیم. سوادهیستانا که نماینده عنصر آب است نشان دهنده تغییر امواج جاذبه ها و دافعه هاست. اغلب با اندام های تناسلی در ارتباط است و نحوه ای که فرد این کیفیات را در زندگی اش ابراز می کند. وقتی این چاکرا متعادل باشد می توانیم خود را به نحوی خلاقانه در دنیای ارتباطات عرضه کنیم. اگر به راحتی به چیزی اعتیاد پیدا می کنیم (حتی به انجای یوگا!) و یا بی میل می شویم یا در موردش وسواس پیدا می کنیم و در حفظ روابطمان دچار مشکل می شویم به این معنا است که این چاکرا از تعادل خارج شده است.
چاکرای سوم مانی پورا چاکرا یا چاکرای شبکه خورشیدی
چاکرای شبکه خورشیدی مظهر کیفیت هایی است که بر چگونگی ابراز خودمان در جهان اثر می گذارند. مانی پورا که نماینده عنصر آتش است به نحوه به شعله درآمدن آتش درون و در نتیجه درخشیدن در جهان مرتبط است. اغلب این چاکرا را با ناحیه شکمی در ارتباط می دانند. وقتی تجلی شعله های درون از کنترل خارج شود، سلطه جو، بی تفاوت به نیازهایمان، مغرور و در برقراری ارتباطات مناسب در زندگی دچار مشکل می شویم. وقتی این چاکرا کم کار شود در اجرای عمل سست می شویم، تصمیم گیری برایمان مشکل می شود و به رفتارهایی گرایش پیدا می کنیم که به خود تخریبی می انجامد و بی وقفه خود را بازخواست می کنیم تا از اجرای کاری منصرف و ترسو شویم. با متعادل شدن چاکراهای مولادهارا و سوادهیستانا راحت تر می توان در کیفیت های چاکرای مانی پورا به تعادل رسید. به این ترتیب شهامت پیدا می کنیم پذیرای شرایط باشیم، در چالش ها سر سخت بمانیم و با متعادل شدن حس اعتماد به نفس و فروتنی می توانیم به طور غریزی روابطی راحت و حاکی از احترام را پایه ریزی کنیم. تعادل این چاکرا ما را جسور می کند اما بدون پرخاش جویی، ما را مصمم می کند بی آن که زورگو شویم، راحت تر می توانیم به لحاظ هیجانی به تعادل برسیم حتی وقتی با پیچیدگی ها روبرو شویم.
چاکرای چهارم آناهاتا چاکرا یا چاکرای قلب
چاکرای قلب مظهر آگاهی و ابراز عشق است. نماینده عنصر هوا و مرکز احساساتمان است. اغلب با اندام قلب و مرکز قلب معنوی مان مرتبط است. جایگاهی که با ضرباهنگ زندگی هماهنگ می شویم و آن را از راه پرورش آگاهی مان از پرانا همان طور که از قلب مان نفس می گیریم گسترش می دهیم. با متعادل شدن چاکراهای پایینی راحت تر می توانیم در پیوند های عاطفی مان به تعادل برسیم. به این ترتیب به آگاهی بالاتری دست می یابیم که به طور طبیعی تری با وجود شفقت، شادمانی و عشق به طور کامل در زندگی آشکار می شود. به قول استاد سادگوروی عزیز با فراتر رفتن از احساسات شخصی از منافع شخصی و همه چیز را برای خود و عزیزان نزدیک خواستن عبور کرده و دغدغه ی همه موجودات را پیدا می کنیم.
چاکرای پنجم ویشودهی یا چاکرای گلو
چاکرای گلو مظهر خلوص و هماهنگی در سراسر وجود فرد است. این چاکرا نماینده عنصر اتر و فضا است و سایر عناصر را به فعالیت در می آورد. وقتی چاکراهای پایینی متعادل، چاکرای آناهاتا بیدار و چاکرای ویشودهی باز باشد در بیشتر جنبه های زندگی مان متعادل تر هستیم. این چاکرا اغلب با گلو در ارتباط است، جایی که جریان پرانا را بیشتر حس می کنیم و جایگاه ابراز و بیان با صدا است. آن گاه دیگر حس ناسازگاری و کشیده شدن به مسیرهای خلاف جهت مسیر اصلی وجود ندارد. با نور شفقت و عشق پر می شویم و با جریان تنفس ها متعادل تر می شویم.
چاکرا ششم، آجنا یا چاکرای چشم سوم
چاکرای گلو مظهر هوش و خرد گسترده ای است که چاکراهای دیگر را به تعادل می رساند و فعال می کند. این چاکرا نماینده عنصر ماهات (بزرگ)، آگاهی ناب است که پنج چاکرای پایینی را احاطه و متجلی می کند. این گونه آگاهی مان در زندگی به سطح کامل تری می رسد. تمام آن چه کسب و ابراز کرده ایم در منشور چاکرای آجنا به روشنی و کمال می رسد. همان طور که قادر می شویم با چشم سوم خود ببینیم، شاهد زندگی و جهان در بی زمانی و بی مکانی خواهیم شد. اغلب با غده اسرار آمیز صنوبری در ارتباط است. رنه دکارت آن را جایگاه روح نامید و نماینده زندگی بصیرت ناب است.
چاکرای هفتم ساهاسرارا یا چاکرای تاج
چاکرای تاج مظهر نمود آگاهی مطلق است و ماهیتی فراتر از عناصر دارد. این چاکرا را جاگاه روح متعالی می دانند. ساهاسرارا چاکرا نماینده کیفیت پایدار آکاهی است که به هستی نفوذ می کند. ساهاسرارا وضعیت کلی زندگی فرد را نشان می دهد و آن گاه که فرد تعادل و اتحاد را به کیفیت های وجودی وارد کند که چاکراها مظاهرشان بوده اند، در جهان به اتحاد، سعادت، کمال، آرامش و یگانگی می رسد.
-min.jpg)
فواید یوگا
اگر امروز تمرین سگ سر پایین یا همان شوان را انجام داده باشید به احتمال زیاد بیشتر احساس ریلکسی می کنید. بدون در نظر گرفتن سطح ای که در آن تمرین می کنید اگر به صورت مرتب به انجام یوگا بپردازید از سر تا نوک پا حس بهتری خواهید داشت. یوگا سلامت جسمانی و روانی را به تمامی گروه های سنی و وضعیت های بدنی پیشکش می کند. حتی اگر شما در دوران بیماری و ریکاوری بعد از جراحی هستید و یا دچار عارضه قلبی هستید همیشه (البته بعد از اجازه و مشورت با پزشک خود) تمرین هایی هست که می توانید متناسب با وضعیت خود در برنامه درمانی خود بگنجانید و روند درمان یا سلامتی خود را تسریع و بهبود بخشید. فواید یک تمرین یوگای جامع به صورت خلاصه عبارتند از:
- یوگا انعطاف، تعادل، قدرت و استقامت را (در هر دو سطح جسمی و روانی) تقویت می کند.
- سطح انرژی شما را افزایش داده و در تقویت مود، مدیریت استرس و وضوح وضعیت ذهنی به طور قوی و وثر کار می کند.
- با وانهاده کردن مرتب جسم و ذهن به خواب بهتر کمک می کند.
- به سلامت قلب و سیستم تنفسی کمک شایانی می کند.
- حس تعلق و حمایت و تعامل را در جمع یوگایی پیدا می کنید.
- با پرورش آگاهی، خود مراقبتی را می آموزید.
- شاید مهم ترین بخش و البته بخش مورد علاقه من این است که شما به مرور و با عمیق تر شدن در تمرین یوگا، ذهن آگاهی را تمرین و به سبک زندگی خود و وجوه مختلف آن از جمله سلامتی، تغذیه سالم، تفریح و استراحت، روابط، کار و حتی بعد معنوی وارد می کنید و این امر تجربیات بی نظیری را برای شما رقم خواهد زد.
در انتهای این بخش به ذکر نتایج چندین پژوهش پزشکی مرتبط با یوگا که در سال های 2019، 2020، 2021 و 2023 انجام شدند می پردازیم. نتایج این مطالعات نشان می دهند که:
- یوگا فاکتورهای التهابی را در بیماران مبتلا به سرطان کاهش می دهد و ریسک انتشار و بازگشت سرطان را نیز کاهش می دهد.
- تمرین های تنفسی (پرانایاما) اضطراب را کاهش می دهند و تغییرات مثبتی در مغز ایجاد می کنند.
- کندالینی یوگا برای اختلال اضطراب مفید است.
- تمرین یوگا اثرات مثبتی بر ناراحتی های میگرنی دارد.
- یوگا به طور چشم گیری علائم افسردگی شدید را بهبود می بخشد.
- کودکانی که یوگا و تنفس عمیق را یاد گرفتند یک ساعت خواب بیشتر و با کیفیت تری داشتند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مزایا یوگا مقاله زیر را از دست ندهید:
آسیب های یوگا
یوگا نیز مثل هر رشته ورزشی دیگر فارغ از تمامی فوایدی که دارد چنانچه به درستی و زیر نظر مربی مجرب و البته آگاه انجام نشود آسیب های خود و گاها آسیب هایی جدی را به دنبال خواهد دلشت. علاوه بر مربی نقش خود فرد تمرین کننده نیز در این خصوص بسیار چشمگیر است.
اصرار به انجام حرکات پیشرفته وقتی که هنوز آمادگی جسمی و ذهنی لازم وجود ندارد یا انجام حرکاتی که مناسب با شرایط بدنی شما نیستند، اعمال فشار بیش از حد در کشش ها، پیچش ها و نیز حرکات قدرتی و به عبارت دیگر عدم شناخت و توجه به زبان بدن، گرم نکردن و سرد نکردن مناسب و کافی بدن در ابتدا و انتهای جلسات تمرین، عدم توجه به تکنیک های صحیح رفتن به آسانا و خارج شدن از آن و تعادل در سرعت انجام حرکات، گنجاندن جلسات تمرینی پرفشار به صورت پشت سر هم و افراط در تمرین بدون در نظر گرفتن استراحت کافی مابین جلسات تمرین همگی از عواملی هستند که می توانند منجر به کشیدگی عضلات، رگ به رگ شدن و آسیب به مفاصل و... شوند.
افرادی که دارای بیماری های زمینه ای، آسیب، درد، بارداری، افسردگی شدید، سابقه جراحی و ... هستند حتما باید پیش از انجام یوگا با پزشک خود مشورت نمایند و از محدودیت های حرکتی خود اگاهی داشته باشند و حتما پیش از تمرین مربی خود را در جریان این موضوع بگذارند.
اگر در انجام آساناهایی مشکل دارید یا دچار درد می شود حتما با مربی خود صحبت کنید شاید نیاز به تمرین بیشتر یا انجام وضعیت اصلاح شده آن حرکت داشته باشید و از این موضوع اصلا خجالت نکشید.
بعد از اینکه مدت کافی از تمرین شما گذشت و به سطح مبتدی تسلط یافتید زمانی را در منزل برای تمرین شخصی اختصاص دهید.
نکته آخر این که عجله نکنید، خود را با دیگران مقایسه نکنید و اگر در انحام بعضی حرکات موفق نشدید ناامید نشوید و با رعایت نکاتی که در بالا گفته شد به تمرین ادامه دهید.
تمرین منظم یوگا موجب سلامت جسمی و روانی شما و موجب تقویت عادات مثبت در سبک زندگی روزانه شما می شود اما باید آگاه باشیم که نباید از یوگا یا هر ابزار دیگری برای گریختن یا اجتناب از رویارویی با مسائل و مشکلات فردی استفاده کنیم. یوگا به مدیریت استرس و اضطراب کمک شایانی می کند اما راه حل مناسبی برای تناقضات خانوادگی، مسائل کاری یا هرنوع چالش روزمره دیگر نیست.
تجربیات خودتون در مورد یوگا را با ما و دوستان تون در سایت چیمن به اشتراک بزارید.
سخن آخر را با نقل از کتاب گرانقدر و محبوبم باگاواد گیتا در مفهوم یوگا ختم می کنم که می فرماید:
یوگا سفر خویشتن در خویش و به سوی خویشتن خویش است.
منابع :
-Asana, Pranayama, Mudra, Banda by Satyananda Saraswati
-رساله پاتانجل، برزو قادری، انتشارات نیاکان
راه یوگا، برزو قادری، نشر آویژه –
روش طراحی تمرین یوگا، مارک استیونز، ترجمه سارا وطن آبادی، انتشارات چیمن-
.jpg)
پرسش و پاسخ