تناسب اندام هنگامی در بدن امکان پذیر می شود که بدن در سلامت خوب باشد. برای سلامت خوب باید مفصل ها، بافت ها، عضله ها، یاخته ها، اعصاب، غدد و همه سیستم های بدن در تعادل و هماهنگی کامل باشند واسترس و تنش بر ذهن چیره نباشد. این کاری است که یوگا در بدن می کند.
در باور عموم یوگا یک ورزش به شمار می رود، در حالی که یوگا بر خلاف ورزش ها که عضله و استخوان ها را در فشار قرار می دهند، با ملایمت بدن را احیا می کند و در این روند کمک می کند بر تمام موانع سلامت کامل چیره شوید.
آساناهای یوگا چه ویژگی هایی دارند؟
آساناهای یوگا چابکی، تعادل، شکیبایی و نیروی حیاتی را در بدن پرورش می دهند. آسانا ها هر عضله، عصب و غدد بدن را ورزش می دهند، بدنی عالی درست می کنند که نیرومند و انعطاف پذیر است بدون اینکه مانند بدن کسانی که بدن سازی می کنند عضلانی و منقبض باشد.
فواید یوگا برای تناسب اندام
آساناهای یوگا بدن را بدون بیماری و سالم نگه می دارند، از خستگی می کاهند و اعصاب را آرام می کنند. آسانا ها برخلاف بسیاری از ورزش ها سبب تنگی نفس نمی شوند، پس از هر تمرین یوگا حس شادابی و موج تازه ای از انرژی در بدن جاری می شود. در چنین بدنی است که تناسب اندام نیز به تدریج پدیدار می شود ، البته بهشرط تمرین درست و پیگیر و منظم آسانا و پیروی از یک شیوه زندگی و برنامه غذایی سالم.
البته هدف یوگا تناسب اندام نیست و اهمیت راستین آساناهای یوگا در شیوه ای است که ذهن را تربیت و منضبط می کنند. بسیاری از ورزشکارها، قهرمان های ورزشی، ژیمنا ست ها، بازیگرها و....بدنی عالی دارند که در کنترل آن هاست، اما بر ذهن خویش کنترل ندارند و در نتیجه با خود در هماهنگی نیستند.
کسی که یوگا تمرین می کند گرچه بدنش را دست کم نمی گیرد فقط به فکر کمال بدن و تناسب اندام نیست، بلکه از مزیت های بیشمار یوگا بهره مند می شود که تناسب اندام می تواند بخشی از آن باشد.
تفاوت ورزش و یوگا
ورزش ها سبب تناسب اندام می شوند،اما در مقایسه با آساناهای یوگا می توانند سبب خستگی بدن شوند. بسیاری از ورزش ها به قدرت و استقامت فیزیکی نیاز دارند و بعد از ده تا پانزده دقیقه تمرین می توانند احساس خستگی به وجود آورند.
بسیاری از چنین ورزش هایی با تقویت کارکرد عصب است که سطح انرژی را افزایش می دهند، اما سر انجام ذخایر یاخته ای و غدد درون ریز را از پا می اندازند. سیستم گردش خون بهتر می شود ،اما به بهای تحریک سیستم های دیگر بدن و پر کار شدن قلب. علاوه بر این، ورزش های معمول مانند قدم-دو و تنیس یا فوتبال سبب آسیب های مکرر به استخوان ها و مفصل ها و رباط ها می شوند.
فقط در یوگا می توانید در حالی که بدن را کشش می دهید، می چرخانید، به جلو یا عقب خم می کنید، یا روی شانه یا سر می ایستید هم بدن و هم ذهن را آرام و وانهاده نگه دارید. تمام شکل های ورزش گرچه احساس تندرستی می دهند و تناسب اندام به وجود می آورند، بدن را دچار تنش نیز می کنند. یوگا بدن را شاداب می کند، در حالی که ورزش ها بدن را بی رمق می کنند.
آیا یوگا حرکات مخصوص تناسب اندام دارد؟
یوگا، برخلاف ورزش های معمول یا تمرین های بدن سازی، حرکت های مخصوص تناسب اندام ندارد. تمرین مجموعه آسانا هاست که با اثرهای بیشمار فیزیکی و فیزیولوژیکی بر بدن و تقویت متابولیسم(سوخت و ساز) ، گردش لنفاوی و ترشحات هورمونی و ایجاد تعادل شیمیایی در بدن سبب سلامت و آرامش فرد می شود. یکی از پیامدهای این فرایند تناسب اندام بیشتر نیز هست.
تاثیر آسانا روی بدن
هر آسانا افزون بر تاثیر هایی که بر تمام بدن می گذارد،تا ثیرهای خاصی نیز بربعضی نواحی بدن دارد. ضمن اینکه در یوگا آسانا ی خاصی برای تناسب اندام نیست، بعضی آساناها برای مثال روی ناحیه شکم بیشتر کار می کنند،مانند جاتاراپاری وارتاناسانا،اوردوا پراساریتا پاداسانا، سوپتا پادانگشتاسانا، پاریپورنا ناواسانا، پاشاسانا، مریچیاسانا، چاتورانگا دانداسانا، اوردواموکا شواناسانا یا حتی آسانای به ظاهر بی تحرکی مانند دانداسانا؛ یا سرعت سوخت و ساز بدن را بیشتر می کنند مانند دور سوریا ناماسکارا(سلام بر خورشید) بخصوص وقتی با سرعت انجام شود. البته اگر کسی هرگز یوگا نکرده است هیچ یک از این آسانا ها را نباید مستقل و خارج از یک برنامه سنجیده یوگا انجام دهد.
سلام بر خورشید(سوریا نامسکارا)
۱. پراناماسانا :
با پاهای کنار هم راست بایستید و کف دست ها را به حالت دعا روی هم بگذارید. چشم ها را ببندید و تمام بدن را آرام کنید.
۲. هاستا اوتاناسانا :
در حالی که دم می گیرید هر دو دست را بالای سر ببرید. دست ها را به فاصله پهنای شانه ها از هم جدا نگه دارید. بالای تنه را به عقب خم کنید. کف دست ها رو به جلو باشد.
۳. پادا هاستاسانا:
به جلو خم شوید و کف دست ها را در جلو یا دو طرف پاها روی زمین بگذارید. پا ها را راست نگه دارید.
۴. آشوا سانچالاناسانا:
پای راست را تا جایی که می توانید عقب بکشید و همزمان زانوی پای چپ را خم کنید و کف پای چپ را در جایی که هست نگه دارید. کف دست ها روی زمین و دست ها راست بمانند.
۵. سانتولاناسانا:
پای چپ را به عقب ببرید و کنار پای راست قرار دهید.
۶. چاتورانگا دانداسانا:
با بازدم قفسه سینه را به سوی زمین پایین بیاورید. سینه، شکم، ران ها و زانوها را بالای زمین نگه دارید.
۷. اوردوا موکا شواناسانا :
باسن را به سوی زمین پایین بیاورید و دست ها را راست کنید. شکم، ران ها و زانوها را بالای زمین نگه دارید.
۸. پروتاسانا (آدوموکا شواناسانا ) :
باسن را بالا ببرید و همزمان سر را به سوی زمین ببرید تا بین دو بازو قرار گیرد. پاها راست و کشیده باشند. پاشنه ها را به زمین برسانید.
۹. تکرار حرکت ۴، اما این بار پای راست را جلو بیاورید و زانوی آن را خم کنید.
سخن آخر
یوگا علاوه بر سلامت جسم، سلامت روح را نیز در بر می گیرد. ما در چیمن قصد داریم شما را با انواع حرکات یوگا آشنا کنیم و تمرکز که مهره گم شده در دنیای امروز است، باز پس بگیریم. اگر می خواهید بدن سالمی داشته باشید و ذهنی آرام، با چیمن همراه باشید